Eho kuatia retepýpe
Kuatiarogue Poravopyre
Marruéko poyvi.
Marruéko poyvi.

Marruéko—héra tee hína Mburuvi Marruéko ha'e peteĩ tetã hekosãsóva ojejuhúva Mageréve-pe, Áfrika ipehẽngue yvatépe, oñehembe'ýva paraguasu Atlántiko rehe ha para Yvy mbytépe rehe.

Upe ypo'i Hivyraytã ombojei Marruéko Európa yvyrusúgui. Ijerére ojejuhu kuarahyresẽ ngotyo tetã Arhélia —yvy pehẽngue ã mokõi retãgui oñohembe'ýva oñembotýma ary 1994 guive—, ñemby kuarahyreike gotyo ojejuhu upe yvy hérava Kuarahyreike Saára, yvate gotyo ojejuhu tetã Epáña, oñohembe'y yvy ha y rupive —Ceuta, Melilla ha opa umi plazas de soberanía— ha ñemby gotyo Mauritáña. Marruéko oñembojára Kuarahyreike Saára ijyvy apekue pehẽnguére, oiko rire ary 1975-pe Epáña ñesẽ upe kolóniagui ojehero akue Saára Epáñagua.

Marruéko ha'e upe tetã árave ojejuhuvehápe oiko tapichakuéra oñemoarandúva karaiñe'ẽre. Ary 1984 guive ary 2017 meve, Marruéko ha'e akue tetã peteĩva Áfrika pegua noĩri Áfrika Joatýpe. Hákatu, ojeheja toike jey tetã Marruéko upe atýpe, ára 30 jasyteĩ ary 2017-pe, oiko jave Amandaje Guasu 28ha Áfrika Joaty pegua, Etiopia retãme.

Ojehuva'ekue 24 jasypokõi jave
Regreso de Armstrong, Aldrin y Collins
Regreso de Armstrong, Aldrin y Collins
Reikuaápa...

… karai Isaac Newton (taꞌangápe), herakuãite peteĩ tembikuaatyhára katupyryvéva ramo, oñemoarandu avei pe alkímia rehe ha oguereko hógape heta aranduka oñe'ẽva alkímia rehegua.

… ikatu jahecha ñande resa añónte rupive pe Thiomargarita magnifica, techa mbotuichaha jeporuꞌỹre, upéva hína pe vaytéria ituichavéva.

… saꞌary XIX jave, karai Simón Bolívargui oiko irundy tetã mburuvicha ramo Ñemby Amérikape?

… ára 14 jasyapy jave, ojegueromanduꞌa Pi ára, ojoguaitégui mbaꞌéichapa ojehai papapy π (3,14) ha ojehai pe arange amo Amérika Retãvore Joajukuérape (3/14).

Poyvi Paraguái ijojahaꞌỹ haꞌanga mokõivagui, tenondépe heꞌíva "República del Paraguay" (palma ha olivo ojejokuáva iguýpe, peteĩ mbyja saꞌyju mimbíva apuꞌa hovy mbytépe), hapykuépe heꞌíva "Paz y Justicia" (peteĩ leõ ha peteĩ gorro frigio).

Vikipetã rehegua

Vikipetã ha'e tembiapo ohekáva jajapo hag̃ua oñondivepa peteĩ ñe'ẽryrupavẽ iñe'ẽ hetáva, opavavéva ikatu ohai ha oñemoarandu hese, oñemopyendáva internet-pe wiki rembiporu rupive. Ko'ápe, roipota rejuhukuaaha opaite tembikuaa hekosãsóva, upéva he'ise marandu ndaijapúiva, ikatu jaikuaa moõguipa oúva, ha ikatúva oñemoambue térã ojehai jey. Ko tembiapo oguata umi tekorã ombohapéva rupive ha opa imarandu oñemyasãi rupive ha upe rupi ikatu ojepuru ojepotaháicha imarandu, oĩramo tekorã jepururã guýpe. Nde avei ikatu ohai ha omoambue Vikipetã marandu, reike va'erãnte nde réra reheve ha remba'apo va'erã umi tekorã tenondeguáva, ha'éva "jahai va'erã mba'e ikatúva jaikuaa porãite iñañeteha" ha "marandu imba'eguasúva opavavépe".

Opa umi ohaíva ha omba'apóva ko'ápe oipytyvõ potahápe kyre'ỹ ha oñembyaty oñondive peteĩ aty oñepytyvõvape, tendota'ỹva, oiporavo ha omba'apo joáva. Ndahasýi reñepyrũ hag̃ua, rehaikuaa avañe'ẽme ha reporandu va'erãnte pe ndereikuaáiva. Iporãite ñañemongetávo, upéicha ñamba'apo porãve ha ituichavéta ko ñane rembiapo.

Tembiapokuéra ambuéva
Vikipetã oiko Wikimedia rupive, aty viruremimono'õ'ỹva omboguatáva hekosãsóva heta ñe'ẽme:

Commons
Ta'anga hekosãsóva opaichagua
MediaWiki
Viki rembiporukuéra
Meta
Tembiapokuéra omohendáva
Vikiaranduka Vikiaranduka
Arandukakuéra hekosãsóva
Wikidata
Tembikuaa omopyendáva
Vikimarandu Vikimarandu
Marandu oparupigua
Vikiñe'ẽnga Vikiñe'ẽnga
Ñe'ẽnga herakuãva opaichagua
Wikisource
Jehaipy herakuã hekosãsóva
Wikispecies
Tembikuaaty rehegua
Wikiversity Vikimbo'ehao
Mbo'ehao rembipururã
Wikivoyage Vikiandu
Jeho mombyry rehegua
Meta Vikiñe'ẽndy
Ñe'ẽndy hekosãsóva avañe'ẽme
Wikifunctions
'
Wikitech
Aporeko rehegua
Wikispore
Aponde'a rembiapo rehegua